Το νομοσχέδιο κατατίθεται στην Ολομέλεια της Βουλής προς ψήφιση και εκτιμάται ότι αφενός θα φέρει επενδύσεις και επενδυτές και αφετέρου θα μειώσει τους χρόνους επίλυσης διαφορών και θα αποσυμφορήσει τα πολιτικά δικαστήρια.
Στην Ολομέλεια της Βουλής θα εισαχθεί προς ψήφιση ένα φιλόδοξο νομοσχέδιο που έχει ως στόχο να φέρει την κουλτούρα της επίλυσης -κυρίως- των οικονομικών διαφορών εκτός των δικαστικών αιθουσών.
Πρόκειται για ένα μοντέλο που ανθεί στο διεθνές στερέωμα και είναι εξαιρετικά “φιλικό” στη διεθνή πρακτική και των επιχειρήσεων, αφού μειώνει τους χρόνους επίλυσης των διαφορών και αποφορτίζει τα πολιτικά δικαστήρια.
Κουλτούρα επίλυσης: Τι είναι
Στην Ελλάδα ο θεσμός της Διαιτησίας καθιερώθηκε με τον Ν. 2735/1999 και τα άρθρα 867-903 ΚΠολΔ. Ανήκει στις μορφές εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών και επιτρέπει της ταχύτερη επίλυση των διαφορών διαφορά από την επίλυση μέσω δικαστηρίου, προστατεύοντας ταυτόχρονα την ιδιωτικότητα των διαδίκων.
Με το νομοσχέδιο διατηρείται το υφιστάμενο – δυαδικό- σύστημα περί εσωτερικής και διεθνούς διαιτησίας και οι προτεινόμενες αλλαγές αφορούν πρωτίστως τη δεύτερη, εισάγονται ωστόσο ρυθμίσεις που αφορούν και την εσωτερική διαιτησία. Ο θεσμός, ανθεί ήδη εδώ και δεκαετίες σε επιχειρηματικά κέντρα όπως το Λονδίνο, το Παρίσι, η Γενεύη, η Σιγκαπούρη και το Χονγκ Κονγκ.
Pixabay
Διεθνή διαιτητικά
Το νομοσχέδιο λοιπόν προχωρεί στην ίδρυση και στην Ελλάδα διεθνών διαιτητικών δικαστηρίων για την εξωδικαστική επίλυση οικονομικών διαφορών. Εκτιμάται δε ότι θα προσφέρει και εδώ σημαντικές δυνατότητες για την επίλυση σοβαρών διαφορών και υποθέσεων, που όχι μόνο θα αφορούν την ελληνική επιχειρηματικότητα και την εγχώρια οικονομία, αλλά θα προσελκύσουν επενδυτές, επιχειρηματίες από άλλες χώρες, καθώς η τάση επίλυσης των οικονομικών διαφορών πάσης φύσεως εκτός δικαστηρίων –και μέσω της διαιτησίας– αναδεικνύεται κυρίαρχη διεθνώς.
Στην εισηγητική έκθεση μάλιστα αναφέρεται πως η Ελλάδα θα μπορούσε, και λόγω της γεωγραφικής θέσης της, να αποτελέσει κόμβο επίλυσης διαφορών για τις χώρες του αραβικού κόσμου και της Μεσογείου, αλλά και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Άλλωστε το ευέλικτο πλαίσιο επίλυσης των διαφορών με το οποίο είναι εξοικειωμένες επιχειρήσεις που δύνανται να υλοποιήσουν άμεσες ξένες επενδύσεις στη χώρα μας, είναι προφανώς ένα πλεονέκτημα για την ανάπτυξη της χώρας. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως σχεδόν το σύνολο των επενδυτών, σε ποσοστό που αγγίζει το 90% σύμφωνα με διεθνείς μελέτες, εξετάζει πριν επενδύσει τις αντοχές του δικαστικού συστήματος μιας χώρας και την ταχύτητα απονομής της δικαιοσύνης.
Freepik
Διαιτησία: Πλεονεκτήματα
Η διαιτησία, έχει διεθνώς καθιερωθεί ως η πλέον διαδεδομένη εναλλακτική μέθοδος επίλυσης αστικών και εμπορικών διαφορών και αναμφισβήτητα αποτελεί συμπλήρωμα κάθε σύγχρονου νομικού συστήματος. Ως πλεονεκτήματα της διαιτησίας προτάσσονται:
– Η απόφαση του διαιτητικού δικαστηρίου έχει την ισχύ δικαστικής απόφασης, ενώ το διαιτητικό δικαστήριο που την εκδίδει στελεχώνεται από διαιτητές που έχουν επιλέξει τα μέρη βάσει της εξειδίκευσης και της εμπειρίας τους στο αντικείμενο της υπόθεσης.
– Η διαιτησία παρέχει αίσθημα εμπιστοσύνης και ασφάλειας, αφού κυρίαρχη είναι η αρχή της αυτονομίας των μερών και η επιλογή τόσο του διαιτητή όσο και του εφαρμοστέου δικαίου, που ανήκει αποκλειστικά στα μέρη της διαφοράς.
– Η διαφορά επιλύεται σε σημαντικά συντομότερο χρονικό διάστημα συγκριτικά με τα τακτικά δικαστήρια.
– Ο διάδικος μπορεί να λάβει πίσω έως και το 100% των εξόδων της διαιτησίας.
– Διαφυλάσσεται η εμπιστευτικότητα, καθόσον οι συνεδριάσεις είναι ιδιωτικές αλλά και η διαιτητική απόφαση κατ’ αρχήν δεν δημοσιεύεται.
– Η διαδικασία είναι περισσότερο ευέλικτη, διότι ο τόπος και ο χρόνος των συνεδριάσεων καθορίζονται ελεύθερα κατόπιν συμφωνίας, ενώ το διαιτητικό δικαστήριο ρυθμίζει τη ροή της διαδικασίας, αφού πρώτα ακούσει τα μέρη.
– Η διαφορά των μερών επιλύεται από εξειδικευμένους νομικούς, γνώστες του συγκεκριμένου συναλλακτικού αντικειμένου.
freepik
Ο τρόπος
Προβλέπει πως οι ίδιοι οι ενδιαφερόμενοι θα επιλέγουν τους δικαστές-διαιτητές, και αυτοί, όπως ορίζεται, θα είναι έγκριτοι νομικοί από την Ελλάδα και το εξωτερικό, συνταξιούχοι δικαστικοί με κύρος και γενικά νομικοί που διαθέτουν εμπειρία στην επίλυση διαφορών οικονομικού αντικειμένου και όχι μόνον. Η ίδρυση των διαιτητικών δικαστηρίων δεν έχει, εκ των πραγμάτων, δυσκολίες εγκατάστασης, καθώς πρόκειται για μικρούς σχηματισμούς από ειδικούς που επιλέγονται από τους ίδιους τους ενδιαφερομένους και η στέγασή τους είναι απλή.
Επιπλέον ως τόποι ίδρυσής τους προσφέρονται ο Πειραιάς, ως έδρα ναυτιλιακών δραστηριοτήτων, η Αθήνα αλλά και η Θεσσαλονίκη, όπως μελλοντικά και άλλες πόλεις-κόμβοι, για παράδειγμα η Αλεξανδρούπολη. Το νομοσχέδιο της κυβέρνησης περιλαμβάνει και διατάξεις που αφορούν τα διαιτητικά δικαστήρια «εσωτερικού», τα οποία προβλέπονται μεν στην Ελλάδα από χρόνια, αλλά με τις προωθούμενες ρυθμίσεις εκσυγχρονίζονται και αλλάζουν για να προσαρμοστούν στις απαιτήσεις των καιρών.
EUROKINISSI
Κουλτούρα επίλυσης: Τι διαφορετικό φέρνει
Ειδικότερα, με το Σχέδιο Νόμου εισάγονται οι εξής καινοτομίες:
• Καθιερώνεται η γενική αρχή ότι διαιτητεύσιμες είναι κατ’ αρχήν όλες οι διαφορές, εκτός αν ο νόμος το απαγορεύει. Η διάταξη αυτή δημιουργεί κατ’ αρχήν τεκμήριο διαιτητευσιμότητας για όλες τις διαφορές, εκτός αν ο νόμος εξαιρεί ορισμένη διαφορά ή ορισμένη κατηγορία διαφορών από την υπαγωγή στη διαιτησία. (Άρθρο 1 παρ. 4)
• Επιλύεται το ζήτημα του διορισμού διαιτητών (από το δικαστήριο) επί πολυμελούς διαιτητικού δικαστηρίου όταν η διαιτησία είναι πολυμερής (Άρθρο 11Α) η οποία επεκτείνεται σε οποιαδήποτε περίπτωση αδυναμίας ορισμού μονομελούς ή πολυμελούς διαιτητικού δικαστηρίου εντός ενενήντα ημερών από την προσφυγή στη διαιτησία (άρθρο 11Β)
• Ρυθμίζονται οι προϋποθέσεις της πολυμερούς διαιτησίας (άρθρο 16Α)
• Θεσπίζεται η εξουσία του διαιτητικού δικαστηρίου να διατάσσει τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων που θεωρεί αναγκαία σχετικά με το αντικείμενο της διαφοράς ή την έκδοση προσωρινής διαταγής (άρθρο 17)
• Αποδίδεται στο διαιτητικό δικαστήριο η εξουσία να επιβάλει στα μέρη να προσκομίσουν έγγραφα ή άλλα αποδεικτικά μέσα που βρίσκονται στη διάθεσή τους και πιθανολογείται ότι θα έχουν ουσιώδη επίδραση στην έκβαση της διαιτησίας (άρθρο 26Α).
EUROKINISSI
Διαιτησία: Ενστάσεις
Οι ενστάσεις που προβάλλονται, αφορούν επιχειρήματα ότι με τα διαιτητικά δικαστήρια αφαιρούνται ύλη και αρμοδιότητες από τη Δικαιοσύνη και οδηγείται η απονομή της σε ιδιωτικοποίηση.
