ΑΡΙΘΜΟΣ 205/2020
ΑΡΕΙΟΣ ΠΑΓΟΣ
– Προθεσμία άσκησης αναίρεσης. Προθεσμία ενδίκων μέσων σε εγκλήματα δια του Τύπου.
– Από τις διατάξεις των άρθρων 462, 473 παρ. 1 έως 3, 474 παρ. 1 και 507 παρ. 1 του ΚΠΔ, όπως αυτές ίσχυαν πριν την κύρωση του νέου Κ.Π.Δ. την 1-7-2019 με το άρθρο πρώτο Ν. 4620/2019 (ΦΕΚ Α’/96/11-6-2019) και κατ’ εφαρμογή των μεταβατικών διατάξεων των άρθρων 585, 586 και 590 παρ. 1 εδ. β’ του νέου Κ.Π.Δ., συνάγεται ότι, εφόσον με ειδική διάταξη νόμου δεν ορίζεται διαφορετικά, η προθεσμία για την άσκηση της αναίρεσης κατά καταδικαστικής απόφασης από εκείνον που καταδικάστηκε, αν είναι ημεδαπός και παρών κατά την απαγγελία της απόφασης, είναι δέκα ημερών από τη δημοσίευση της απόφασης, στην περίπτωση που το ένδικο αυτό μέσο ασκείται με δήλωση στο γραμματέα του δικαστηρίου που εξέδωσε την απόφαση ή σ` εκείνον που διευθύνει τη φυλακή, αν ο αναιρεσείων κρατείται και είκοσι ημερών όταν ασκείται με δήλωση που επιδίδεται στον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, χωρίς όμως να αρχίζει η προθεσμία, πριν από την καταχώριση της τελεσίδικης απόφασης στο βιβλίο καθαρογραμμένων αποφάσεων της παρ. 3 του άνω άρθρου 473 ΚΠΔ. Επίδοση της απόφασης, για να τρέξουν οι παραπάνω προθεσμίες, απαιτείται μόνον όταν ο κατηγορούμενος δεν είναι παρών κατά την απαγγελία της απόφασης και δεν εκπροσωπήθηκε στη δίκη δια πληρεξουσίου δικηγόρου, σύμφωνα με το άρθρο 501 παρ. 4 του ΚΠΔ, όπως αυτό ίσχυε πριν την κύρωση του νέου ΚΠΔ. Εξάλλου, με την παρ. 1 του άρθρου μόνου του Ν. 2243/1994, καταργήθηκαν οι ουσιαστικές και δικονομικές ποινικές διατάξεις, του Ν. 5060/1931, “περί Τύπου, προσβολών της τιμής εν γένει και άλλων σχετικών αδικημάτων” και του ΑΝ 1092/1938 “περί Τύπου”, καθώς και κάθε άλλη ουσιαστική ή δικονομική ποινική διάταξη ειδικού νόμου σχετικά με τον τύπο, εκτός από τα άρθρα 29 και 30 του Ν. 5060/1931, όπως αυτά ισχύουν, το άρθρο 47 του ΑΝ 1092/1938, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 4 παρ. 2 του Ν. 1738/1987 και την παράγραφο 3 του άρθρου μόνου του Ν. 1178/1981. Συνεπώς, καταργήθηκαν και οι διατάξεις του άρθρου 65 παρ. 1 και 2 του Ν. 5060/1931, που όριζαν ορισμένη βραχεία προθεσμία για την άσκηση αναιρέσεως από τον καταδικασμένο για τα δια του Τύπου τελούμενα εγκλήματα. Αντ` αυτών, σύμφωνα με τα εδ. α` και β` της παρ. 3 του άρθρου μόνου του Ν. 2243/1994, οι παραπάνω προβλεπόμενες, δεκαήμερη και εικοσαήμερη, προθεσμίες για την άσκηση του ενδίκου μέσου της αναίρεσης συντέμνονται στο ήμισυ. Έτσι, σύμφωνα με τη διάταξη αυτή, που επιδιώκει την λόγω της ιδιομορφίας και της ιδιαιτερότητας των αδικημάτων του Τύπου ταχεία περαίωση των εκκρεμών δικών, προκύπτει ότι, επί αναιρέσεως ασκούμενης από τον καταδικασμένο, η προς τούτο χορηγούμενη από το άρθρο 473 παρ. 1 και 2 ΚΠΔ προθεσμία των 10 ημερών ή των 20 ημερών (αν η αίτηση ασκείται με δήλωση που επιδίδεται στον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου) συντέμνεται στο ήμισυ και αρχίζει στην τελευταία περίπτωση, από τότε που η τελεσίδικη απόφαση θα καταχωριστεί καθαρογραμμένη, στο ειδικό βιβλίο του άρθρου 473 παρ. 3 ΚΠΔ
– Κατά την παρ. 1 του άρθρου 476 του ΚΠΔ, όταν το ένδικο μέσο ασκήθηκε εκπροθέσμως, το Δικαστικό Συμβούλιο ή το Δικαστήριο (σε Συμβούλιο), που είναι αρμόδιο να κρίνει σχετικά, ύστερα από πρόταση του Εισαγγελέα και αφού ακούσει τους διαδίκους που τυχόν θα εμφανιστούν, κηρύσσει απαράδεκτο το ένδικο μέσο και διατάσσει την εκτέλεση του βουλεύματος ή της απόφασης που έχει προσβληθεί και την καταδίκη του αναιρεσείοντος στα έξοδα, ενώ κατά τη διάταξη του άρθρου 513 παρ. 1 εδ. α` του ίδιου Κώδικα, αν υπάρχει περίπτωση απαραδέκτου κατά το άρθρο 476, το δικαστήριο του Αρείου Πάγου απορρίπτει την αίτηση αναίρεσης ως απαράδεκτη. Εκπρόθεσμη άσκηση του άνω ενδίκου μέσου τότε μόνο συγχωρείται όταν στην κατά το άρθρο 474 του ΚΠΔ έκθεση γίνεται επίκληση των περιστατικών, τα οποία συνιστούν ανώτερη βία ή ανυπέρβλητο κώλυμα, που κατέστησαν αδύνατη την εμπρόθεσμη άσκηση, καθώς και των αποδεικτικών μέσων που αποδεικνύουν τα περιστατικά αυτά (ΑΠ 338/2015, ΑΠ 559/2015, ΑΠ 336/2017).