Αποκάλυψη: Τι λέει η 14η έκθεση ενισχυμένης εποπτείας για τη Δικαιοσύνη – Οι εκκρεμείς υποθέσεις του ν. Κατσέλη και οι αλλαγές για τους δικαστές – Ολόκληρη η έκθεση

Ο Κώδικας οργανισμού Δικαστηρίων που θα ψηφιστεί, όπως αναφέρεται , στα τέλη Μαΐου- αρχές Ιουνίου και οι εκκρεμότητες των δικών του ν. Κατσέλη που πρέπει να ολοκληρωθούν , είναι από τις βασικές αρχές της έκθεσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Δικαιοσύνη- Πως αξιολογούν τις μεταρρυθμίσεις και την δημιουργία τμήματος στατιστικών για τα δικαστήρια.

Θετικό πρόσημο για τις μεταρρυθμίσεις στη Δικαιοσύνη (ψηφιακή μετάβαση, αλλαγές στην κατάσταση των δικαστών , στατιστικά στα δικαστήρια) αλλά και αστερίσκο για τις εκκρεμότητες του ν. Κατσέλη, καταγράφει η 14η έκθεση ενισχυμένης εποπτείας για την Ελλάδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Κι αυτό καθώς η έκθεση συνδέει εκ νέου την αντιμετώπισης της αφερεγγυότητας και τον εκσυγχρονισμό της Δικαιοσύνης αναφέροντας ότι η Ελλάδα “ολοκλήρωσε επίσης ευρύτερες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, συμπεριλαμβανομένης της μεταρρύθμισης των δημόσιων συμβάσεων και της δημιουργίας τμήματος στατιστικής δικαιοσύνης στο Υπουργείο Δικαιοσύνης”.

Θετικά και αστερίσκοι

Η έκθεση αποτιμά θετικά επίσης τις αλλαγές που φέρνει ο Κώδικας Οργανισμού Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών λειτουργών, προαναγγέλλοντας πώς θα εισαχθεί στη Βουλή στα τέλη Μαίου. Αναφέρει δε χαρακτηριστικά πως ο κώδικας αυτός θα εισάγει πολυάριθμες βελτιώσεις όσον αφορά την άσκηση των δικαστικών καθηκόντων, την επαγγελματική αξιολόγηση και προαγωγή των δικαστών, το πειθαρχικό τους πλαίσιο και μέτρα για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας των δικαστικών διαδικασιών. Στόχος είναι αυτά να τεθούν σε ισχύ με την έναρξη του νέου δικαστικού έτους, όπως λέει.

Βάζει όμως αστερίσκο (κάνει λόγο για προκλήσεις) ιδίως όσον αφορά την εκκαθάριση των εκκρεμών υποθέσεων αφερεγγυότητας νοικοκυριών και τις κρατικές εγγυήσεις. “Οι αρχές”, λέει, “ολοκλήρωσαν μια δέσμευση σχετικά με το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και προκήρυξαν διαγωνισμό για το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης υποθέσεων για τα δικαστήρια”.

Αναφέρεται στον διαγωνισμό για την ολοκληρωμένη διαχείριση υποθέσεων (Σύστημα Αστικών και Ποινικών Υποθέσεων). Όπως λέει η σύμβαση αναμένεται να είναι έτοιμη ως το τέλος του 2022 και να ξεκινήσει να εφαρμόζεται τους προσεχείς 36 μήνες. 

Δεσμεύσεις

Σύμφωνα με την έκθεση μέχρι τον Οκτώβριο του 2022, οι αρχές έχουν δεσμευτεί να υλοποιήσουν τα ακόλουθα βήματα:

– Η ηλεκτρονική κατάθεση εγγράφων στα διοικητικά δικαστήρια πρέπει να ολοκληρωθεί μέχρι τα τέλη Ιουνίου 2022. Η υλοποίηση έχει σημειώσει πρόοδο και η πλατφόρμα επιτρέπει την κατάθεση αρχικών υποβολών, υπομνημάτων και διαδικαστικών εγγράφων στο πλαίσιο των εκκρεμών διαδικασιών.

– Ακολουθούν μια σειρά από συγκεκριμένα βήματα στο πλαίσιο των συμφωνημένων δράσεων στον χρηματοπιστωτικό τομέα, και ιδίως σε ότι αφορά την εκκαθάριση των εκκρεμών υποθέσεων αφερεγγυότητας των νοικοκυριών και το ανεκτέλεστο των κρατικών εγγυήσεων.

Οι αρχές θα καταθέσουν επίσης στο Κοινοβούλιο μια ευρύτερη μεταρρύθμιση στον τομέα της Δικαιοσύνης και συγκεκριμένα ένα νέο κώδικα για την οργάνωση της Δικαιοσύνης και το καθεστώς που θα διέπει τη δικαστική εξουσία. Ο κώδικας αυτός θα εισάγει πολυάριθμες βελτιώσεις όσον αφορά την άσκηση των δικαστικών καθηκόντων, την επαγγελματική αξιολόγηση και προαγωγή των δικαστών, το πειθαρχικό τους πλαίσιο και μέτρα για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας των δικαστικών διαδικασιών. Στόχος είναι αυτά να τεθούν σε ισχύ με την έναρξη του νέου δικαστικού έτους.

Επιπλέον, οι αρχές θα εγκρίνουν έως τα τέλη Μαΐου παράγωγο δίκαιο για τη λειτουργία του τμήματος Στατιστικών της Δικαιοσύνης (JustStat), επιφορτισμένο με τη συλλογή, συγκέντρωση, επεξεργασία και δημοσίευση δικαστικών δεδομένων από την

δικαστήρια και εισαγγελίες της Ελλάδας. Το τμήμα αναμένεται επίσης να διαφυλάξει και

βελτίωση, σε μόνιμη βάση, της ποιότητας των δικαστικών στατιστικών.

Τι λέει η έκθεση ενισχυμένης εποπτείας

“……Συνολικά, η παρούσα έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η Ελλάδα έχει λάβει τα απαραίτητα μέτρα για την επίτευξη των συγκεκριμένων δεσμεύσεών της, παρά τις δύσκολες συνθήκες που προκλήθηκαν από τις οικονομικές επιπτώσεις των νέων κυμάτων της πανδημίας, καθώς και από τη στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Οι αρχές ολοκλήρωσαν ορισμένες ειδικές δεσμεύσεις στους τομείς της δημόσιας οικονομικής διαχείρισης, της φορολόγησης της ακίνητης περιουσίας, των επιδομάτων αναπηρίας, των περιβαλλοντικών επιθεωρήσεων και της δικαιοσύνης, και συμφώνησαν για την επέκταση της εντολής του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Η Ελλάδα ολοκλήρωσε επίσης ευρύτερες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, συμπεριλαμβανομένης της μεταρρύθμισης των δημόσιων συμβάσεων και της δημιουργίας τμήματος στατιστικής δικαιοσύνης στο Υπουργείο Δικαιοσύνης

Μεταρρυθμίσεις της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και της δικαιοσύνης

Μετά από ένα εξαιρετικό έτος στη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων το 2021, η εστίαση μετατοπίζεται σταδιακά στην εκκαθάριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων για βιώσιμους οφειλέτες, καθώς και στη βιώσιμη βελτίωση της κερδοφορίας και της κεφαλαιακής θέσης των τραπεζών. Ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων διαμορφώθηκε σε 12,8% σε ατομική βάση τον Δεκέμβριο του 2021, έχοντας μειωθεί σημαντικά από 30,1% στο τέλος του 2020 και 40,6% στο τέλος του 2019. Κάνοντας χρήση των τιτλοποιήσεων στο πλαίσιο του προγράμματος προστασίας περιουσιακών στοιχείων Hercules, δύο από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες κατέγραψαν μονοψήφιο δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων στο τέλος του 2021, ενώ οι άλλες δύο αναμένεται να επιτύχουν τον ίδιο στόχο το αργότερο έως το τέλος του 2022. Παρ’ όλα αυτά, ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων στην Ελλάδα παραμένει ο υψηλότερος στη ζώνη του ευρώ. Επιπλέον, η περιορισμένη καθαρή εισροή νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων (9) συνεχίστηκε το τέταρτο τρίμηνο του 2021 και θα πρέπει να παρακολουθείται στενά, καθώς οι κίνδυνοι για την ποιότητα του ενεργητικού των τραπεζών εξακολουθούν να υφίστανται. Επιπλέον, η επιτυχής επίλυση των μη εξυπηρετούμενων δανείων εξαρτάται ολοένα και περισσότερο από τους διαχειριστές, που είναι επιφορτισμένοι με την εξυπηρέτηση των τιτλοποιημένων και πωληθέντων δανείων. Ενώ η εξυγίανση των ισολογισμών των τραπεζών συνέχισε να μειώνει τα κεφαλαιακά αποθέματα και την κερδοφορία των τραπεζών, οι προοπτικές για το 2022 επωφελούνται από τις μειωμένες ανάγκες σχηματισμού προβλέψεων και την εσωτερική δημιουργία κεφαλαίων μέσω της βελτίωσης της βασικής κερδοφορίας. Παρ’ όλα αυτά, η κεφαλαιακή θέση των τραπεζών παραμένει μία από τις χαμηλότερες στη ζώνη του ευρώ και η ποιότητά της εξακολουθεί να προκαλεί ανησυχία, καθώς περιέχει υψηλό και αυξανόμενο ποσοστό αναβαλλόμενων φορολογικών πιστώσεων. Η αυξημένη αβεβαιότητα γύρω από τις οικονομικές προοπτικές στον απόηχο της επιθετικότητας της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας θα μπορούσε να επιβαρύνει την πιστωτική ανάπτυξη στο μέλλον.

Κατά την τρέχουσα περίοδο αναφοράς, σημειώθηκε περαιτέρω πρόοδος όσον αφορά την εφαρμογή των συμφωνηθέντων δράσεων στον χρηματοπιστωτικό τομέα, αλλά οι προκλήσεις παραμένουν, ιδίως όσον αφορά την εκκαθάριση των εκκρεμών υποθέσεων αφερεγγυότητας νοικοκυριών και τις κρατικές εγγυήσεις. Οι αρχές ολοκλήρωσαν μια δέσμευση σχετικά με το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και προκήρυξαν διαγωνισμό για το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης υποθέσεων για τα δικαστήρια:

∙ Οι πλατφόρμες βάσει του νέου πλαισίου αφερεγγυότητας αποδίδουν σταδιακά αποτελέσματα, ιδίως όσον αφορά τους εξωδικαστικούς συμβιβασμούς, και αναπτύσσονται συνεχώς περαιτέρω βελτιώσεις.

∙ Διατηρήθηκε η ανοδική τάση στην ανάθεση νέων ημερομηνιών ακρόασης για εκκρεμείς υποθέσεις αφερεγγυότητας νοικοκυριών, αλλά ο αριθμός των τελικών δικαστικών αποφάσεων είναι περιορισμένος.

∙ Ομοίως, η διεξαγωγή πλειστηριασμών κερδίζει έδαφος και ένα αυξανόμενο ποσοστό των περιουσιακών στοιχείων που μεταβιβάζονται μέσω επιτυχώς ολοκληρωμένων πλειστηριασμών αποκτάται από φορείς εκτός των τραπεζών ή των φορέων εξυπηρέτησης.

∙ Παρά τις ορισμένες βελτιώσεις, το χρονοδιάγραμμα για την εκκαθάριση του συσσωρευμένου όγκου των καταγγελλόμενων κρατικών εγγυήσεων έχει τροποποιηθεί ώστε να αντικατοπτρίζει τις συσσωρευμένες ελλείψεις στην καταβολή των καταγγελλόμενων εγγυήσεων και τις απροσδόκητες νομικές προκλήσεις που εμποδίζουν την πληρωμή ορισμένων απαιτήσεων. Οι αρχές αξιολογούν πιθανές λύσεις για να περιορίσουν τις προκύπτουσες καθυστερήσεις στην πληρωμή των εν λόγω απαιτήσεων και εξακολουθούν να δεσμεύονται να διατηρήσουν αμετάβλητη την προθεσμία για την ολοκλήρωση όλων των πληρωμών, δηλαδή έως το δεύτερο τρίμηνο του 2024. Η έκδοση του νέου Κώδικα για την οργάνωση της δικαιοσύνης και το καθεστώς των δικαστών αναμένεται να διευκολύνει την ταχύτερη εκκαθάριση των καθυστερούμενων απαιτήσεων, καθώς και να διασφαλίσει την ομαλή λειτουργία του νέου πλαισίου αφερεγγυότητας. 

∙ Τον Μάιο αναμένεται να ξεκινήσει η διαδικασία παραχώρησης για τη σύσταση της οντότητας πώλησης και επαναμίσθωσης και τίθεται σε εφαρμογή ένα προσωρινό καθεστώς στήριξης για τους ευάλωτους οφειλέτες, ώστε να διασφαλιστεί η ομαλή μετάβαση κατά την περίοδο που απαιτείται μέχρι την έναρξη λειτουργίας της νέας οντότητας, η οποία δεν αναμένεται να υπερβεί τους 15 μήνες.

∙ Οι αρχές συμφώνησαν με τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα για τη μεταρρύθμιση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Ο νόμος αναμένεται να εκδοθεί σύντομα. Η διάρκεια του Ταμείου έχει παραταθεί έως το τέλος του 2025, ώστε να μπορέσει το Ταμείο να εκπληρώσει τον διττό του στόχο, δηλαδή να εκποιήσει αποτελεσματικά τα περιουσιακά του στοιχεία και ταυτόχρονα να συμβάλει στη σταθερότητα του ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Η μεταρρύθμιση εξορθολογίζει τη δομή διακυβέρνησης του Ταμείου και περιγράφει ένα σύνολο αρχών που θα καθοδηγούν τη στρατηγική του για την αποεπένδυση. Τα ειδικά δικαιώματα του Ταμείου έχουν επίσης εξορθολογιστεί.

*Οι αρχές θα καταθέσουν επίσης στο Κοινοβούλιο μια ευρύτερη μεταρρύθμιση στον τομέα της δικαιοσύνης, δηλαδή έναν νέο κώδικα για την οργάνωση της δικαιοσύνης και το καθεστώς των δικαστών. Ο κώδικας θα εισαγάγει πολυάριθμες βελτιώσεις όσον αφορά την άσκηση των δικαστικών καθηκόντων, την επαγγελματική αξιολόγηση και εξέλιξη των δικαστών, το πειθαρχικό τους πλαίσιο και μέτρα για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας των δικαστικών διαδικασιών. Ο κώδικας υποβλήθηκε στη Γενική Γραμματεία Νομικών και Κοινοβουλευτικών Υποθέσεων στις 13 Μαΐου 2022 και πρόκειται να κατατεθεί στο Κοινοβούλιο έως τα τέλη Μαΐου. Θα τεθεί σε ισχύ αμέσως μετά, με την αξιοσημείωτη εξαίρεση των κανόνων για την αξιολόγηση των δικαστών, οι οποίοι θα τεθούν σε ισχύ στην αρχή του νέου δικαστικού έτους.

Επιπλέον, οι αρχές θα εγκρίνουν έως το τέλος Μαΐου το τελευταίο κομμάτι της δευτερογενούς νομοθεσίας για τη λειτουργία του τμήματος στατιστικών της δικαιοσύνης (JustStat), το οποίο είναι επιφορτισμένο με τη συλλογή, τη συγκέντρωση, την επεξεργασία και τη δημοσίευση δικαστικών δεδομένων από τα δικαστήρια και τις εισαγγελίες της Ελλάδας- το τμήμα αναμένεται επίσης να διασφαλίσει και να βελτιώσει, σε μόνιμη βάση, την ποιότητα των δικαστικών στατιστικών.

Δείτε ολόκληρη την έκθεση ενισχυμένης εποπτείας

To Top